REPARATIE VAN KENWOOD TM-241E
For Eng version click on flag 

INLEIDING

Onder het motto: "Wij kunnen er niets mee, misschien is het iets voor jou?" kwam een KENWOOD 241E 2m FM transceiver zonder microfoon in mijn bezit. Alle schroeven van het boven en onderdeksel ontbraken, slechts één schroef hield de bovenkant op zijn plaats.
Verder was er de originele handleiding en aankoopbon bij! Men kan zien dat het in 1992 voor die tijd geen goedkope set was van 995,00 gulden (ƒ995,00).

Dit is nog niets vergeleken met nog onduidelijker "wartaal".

Thuis aangekomen werd het aan een voeding geknoopt en aangezet. Het display leek normaal en toen er een Kenwood microfoon aangesloten werd, kwam de set zowaar tot leven. Er werden zelfs QSO's mee gemaakt, maar na enige tijd verscheen er wartaal  op het diplay. Gelukkig werkte het zend en ontvangsysteem nog wel.

VEEL VOORKOMEND DEFECT

Uit informatie van het Internet bleek dat het een veel voorkomend euvel van deze transceiver is dat zich na lagere tijd manifesteert. Er is via Google vrij veel te vinden hoe men het probleem heeft aangepakt en dit artikel is geen uitzondering daarop. Hier wordt dan ook niet uitgebreid uit de doeken gedaan hoe het apparaat ontmanteld moet worden, maar wordt het het resultaat getoond.
Men kon aan het binnenwerk zien dat een vorige eigenaar al aan de reparatie gewerkt had, maar kennelijk nog zonder een positief resultaat.

BACK-UP BATTERIJ

Nu het ding toch open moest, kon ook een nieuwe back-up batterij voor het geheugen geplaatst worden. Dat is aan de achterkant van de display print gemonteerd. In de manual staat dat zo'n batterij gewoonlijk 5 jaar meegaat en het dan uitsluitend door een erkende KENWOOD dealer of servicedienst uitgevoerd moet worden. Als men ervaart hoeveel werk dat is, kost het aan arbeidsloon waarschijnlijk de helft van het aankoopbedrag.
De batterij had nog de volle spanning en was blijkbaar al vervangen. Allee...n waren de polen omgewisseld, zodat gevreesd werd dat het geheugen het niet meer zou doen.
Later bleek dat het geen schade kon veroorzaken omdat in serie met de batterij een diode D206 geschakeld is. Geen slecht idee (fig») van de ontwerper.

Zo hoort de batterij gemonteerd te worden.

Op mijn print is duidelijk een minteken te zien maar op het Internet worden printen getoond met een ander sporenpatroon waarbij het minteken ontbreekt. Om in de toekomst al dat vervangingswerk te vermijden is net als bij andere publikaties de batterij met verlengdraden gemonteerd, maar uitgerust met connectors en geïsoleerd met krimpkous.

LOSSE CONNECTOR

Bij het losmaken van twee printen was de (female) connector van deze (fig») print blijven zitten aan de (male) connector van de display print. Toen beide gemonteerd waren zat de connector tegen de print gedrukt en maakte dan weer wel en dan niet kontakt met de 9 printspoortjes, zodat het display regelmatig uitviel en wartaal  vertoonde.
Er was te zien dat een vorige eigenaar aan de connector gesoldeerd had. Het was niet voldoende en dat is begrijpelijk, want het is een heel gepriegel met die kleine dicht bij elkaar liggende printspoortjes.
Overigens heeft de fabrikant op dat gedeelte van de print met onvoldoende soldeervloeistof gewerkt en vooral onder de connector zijn het koude lassen.
Nadat vastgesteld was dat er geen andere koude lassen waren, werd de losgekomen boosdoener voorzichtig op de print gesoldeerd en het setje weer in elkaar gezet.
Alles werkte perfect en ook het geheugen werd gevuld met diverse repeaters.
Een paar dagen werd genoten van het resultaat door te luisteren en verbindingen te maken.
Tot op een dag, nadat een verbinding gemaakt was en het apparaat nog aan stond, ik even in een andere kamer was om iets te doen. Bij terugkeer stond het display u op ZWART, maar de set deed het nog!
Resetten hielp niet en het spul werd toch maar weer uit elkaar gehaald. Alle printsporen en lassen werden nog nauwkeuriger dan de vorige keer gecontroleerd. Vooral de connector kreeg veel aandacht en onder een bepaalde lichtinval leken sommige pootjes toch niet vast te zitten. Dus het soldeerwerk overgedaan, de set in elkaar gezet en met gekrulde tenen de voeding ingeschakeld. Het display was weer kraakhelder en alles werkte naar behoren.

CONCLUSIE
Omdat twee printen met deze connector aan elkaar verbonden zijn, zal door het bevestigen aan de set een mechanische spanning ontstaan die de printsporen belast. Als de transceiver ook nog in een auto of pick-up geïnstalleerd is, kan men verwachten dat een rijdend voertuig nog meer mechanische spanning toevoegt. Het is niet ondenkbaar dat de oorzaak van het display probleem hoofdzakelijk te maken heeft met deze connector.

FRONT PANEEL

De knopjes in het frontpaneel worden met een reep schuimrubber ervan weerhouden om er uit te vallen. De reep verweert, wordt minder veerkrachtig en gaat plakken. Het op zijn plaats houden van de knopjes kan door een stuk draad te leggen in de gleuf waarin voorheen het te verwijderen schuimrubber lag.

POWERMODULE

De TOSHIBA powermodule S-AV17 kan meer dan 50 W leveren als men dat met potmeter R4 (APC) instelt, maar dat is niet aan te bevelen. Ook omdat Kenwood geen koelpasta tussen koelblok en module heeft aangebracht. Dat is vreemd want het oppervlak van het koelblok is niet spiegelglad. Mijn S-AV17(K2) was al door iemand van pasta voorzien.
Zelfs met 50 W en een warme omgeving zoals in een auto bij hete zomers, zijn er berichten dat de powermodule het begeeft.
Bij een kamertemperatuur van 17ºC en een constante draagolf van meer dan 5 min werd het koelblok behoorlijk warm.
Bij test met een kleine  4 × 4 × 3 cm ventilator tegen de achterkant van het koelblok bleek het een verrassend koelvermogen te hebben.
Een vervanger voor de S-AV17 is kennelijk een MITSUBISHI powermodule M57726.

Deze gerepareerde TM-241E leverde:

 Houdt er rekening mee dat bij een complexere 50 Ohm belasting (antenne) de stroom kan oplopen tot 10 Amp.

MC-44E CHINESE KLOON

Het is al eerder gezegd, er was geen microfoon bij. Op het internet werd, inclusief verzending, voor € 10,15 een Chinese kloon van het type MC-44E gevonden.
Gezien dat bedrag zou het geen ramp zijn als het een miskoop zou worden.
Gelukkig werkten alle knoppen goed, alleen was de modulatie te sterk en klonk het vrij donker met mijn stem. Het is geen dynamische microfoon, maar een electret type.
Na enig experimenteren werd een aanvaarbaar resultaat verkregen door het aanbrengen van een 10 kOhm weerstand en een 47 nF condensator. Beide kwamen in serie met R2 en C2 door het printspoortje van R3 naar de microfoondraad te onderbreken.

Overigens R3 (180 Ohm) in het schema was maar 22 Ohm in de microfoon.

c